MIASTOmovie 12: „zawody” – 25.09-29.09.2024

Festiwal filmów o mieście i architekturze MIASTOmovie wraca, jak co roku, w ostatnim tygodniu września!

Tematem 12. edycji MIASTOmovie, która odbędzie się w Kinie Nowe Horyzonty oraz wielu innych miejscach we Wrocławiu, będą ZAWODY.

Między 25 a 29 września uwagę poświęcimy osobom, które w różnym charakterze odpowiadają za powstawanie miast. Przyjrzymy się pracy nie tylko architektów czy urbanistek, lecz także urzędniczek, konstruktorów, konsultantek, kierowników budów, inżynierek, budowlańców czy badaczek.

Postaramy się w prezentowanych filmach oraz odbywających się spotkaniach przybliżyć procesy stawiania budynków i tworzenia miejskiej infrastruktury jako wieloetapowe, pełne sukcesów i porażek działanie, w którym swoją rolę ma wielu aktorów i wiele aktorek. Pozwoli to na dostrzeżenie wyzwań, trudności, zależności, i sprzężonych ze sobą decyzji towarzyszy tym, którzy zajmują się funkcjonowaniem, rozwojem i wprowadzaniem zmian w miastach. ZAWODY zaszyte są w tych procesach także w dwóch innych znaczeniach – w towarzyszącej pracy rywalizacji i – możliwych do doświadczenia na różnych jego etapach – rozczarowaniach.

Na MIASTOmovie, niezależnie od tematu edycji, na ekranie gościli twórcy i twórczynie architektury.

Przyglądaliśmy się przede wszystkim projektantom, poznając ich na różnych etapach kariery – śledząc zmiany poglądów czy preferencji estetycznych, nie zgadzając się z wyborami lub podziwiając odwagę w podejmowaniu decyzji.

Na przestrzeni lat przekonaliśmy się, że najczęściej bohaterami dokumentów o mieście i architekturze są jednostki – architekci (rzadziej architektki)-demiurdzy. Rola interdyscyplinarnych zespołów pracujących przy realizacji ich dzieł nierzadko jest w kadrze marginalizowana. W tym roku to właśnie to „tło”, często mgliste i uznawane za mniej znaczące, a w równym stopniu stojące za finalnym efektem, znajdzie się w centrum naszego zainteresowania.

Współpraca osób odpowiadających za poszczególne etapy powstawania budynków mieszkalnych i biurowych, obiektów sportowych, komunikacyjnych czy też większych obszarowo inwestycji, w nieodłączny sposób związana jest z ZAWODAMI – rywalizacją.

Z jednej strony projekty wyłaniane są w (otwartych lub zamkniętych) konkursach, w których mierzą się ze sobą pracownie z bardzo różnym doświadczeniem. Z drugiej strony, zaraz po przystąpieniu do realizacji, rozpoczynają się kolejne zawody – między architektami i architektami krajobrazu, między projektantami a konstruktorami, między kierownikami budowy a ekipami budowlanymi czy między inwestorami a podwykonawcami.

Ciągła próba sił i walka na argumenty, które wynikają z przywiązania do innych pryncypiów,towarzyszą pracy przy tworzeniu miasta – także w obszarze ideowym. Urzędnicy spierają się z badaczkami, mieszkańcy z aktywistkami. Miasto, jeśli nie jest polem walki, to bywa przynajmniej polem rywalizacji – na argumenty, ale też na wpływy. Dzięki filmom dokumentalnym ukazującym kulisy konkursów architektonicznych, ale i etapy konceptualizowania i planowania inwestycji, będziemy mogli i mogły przyjrzeć się tym zazwyczaj zakulisowym, znanym tylko środowisku, procesom.

Wieloetapowość tworzenia miast, która jest rozciągnięta w czasie i podatna na zmiany, rodzi też wiele ZAWODÓW – rozczarowań.

Począwszy od konieczności wprowadzania do założeń korekt, uwzględniających interesy wielu podmiotów biorących udział w procesie projektowo-wykonawczym, przez liczne kompromisy, które pojawiają się w toku prac realizacyjnych, aż po końcowe decyzje podyktowane często finansami, które „się nie spinają” i wymagają np. zmiany kolorystyki, ograniczenia detalu czy ekonomizacji materiału, a finalnie wpływają na oceniany wizualnie efekt.

Śledząc komentarze (w mediach branżowych i społecznościowych) towarzyszące ukończonym, oddanym do użytku inwestycjom, możemy niemal na pewno spodziewać się wśród odbiorców i odbiorczyń zawodu. Nierzadko spowodowanego czy to nadmiernie napompowanymi oczekiwaniami, kiedy indziej po prostu odmiennym gustem czy emocjonalnym i sentymentalnym związkiem z danym miejscem, ale równie często sposobem realizacji, który z licznych wyżej wymienionych powodów, musiał być odmienny od pierwotnych założeń.

W czasie spotkań będziemy starać się wytropić, wylistować, ale też wytłumaczyć, a może nawet usprawiedliwić źródła takich, a nie innych decyzji będących źródłami rozczarowań.

Nie zamierzamy jednak tylko zawodzić – spróbujemy spojrzeć na rywalizację jako czynnik mobilizujący do szukania dobrych i przydatnych rozwiązań, a rozczarowanie potraktujemy jako naturalny element procesu, prowadzący do wyciągania nauki na przyszłość.

W trudnym dla zawodu architekta i architektki momencie (do od lat toczących się dyskusji o spadku prestiżu, niskich zarobkach, dołączyły na nowo rozmowy o poziomie kształcenia i kosztach psychicznych studiowania oraz pracy w zawodzie), poszukamy też przestrzeni dla możliwej wciąż do osiągania satysfakcji z pracy czy przeprowadzania projektowych eksperymentów.

Na MIASTOmovie szykujemy jak zawsze kinowe (i poza kinowe też!) pokazy filmów dokumentalnych (a może i fabularnych) oraz towarzyszące im dyskusje, wykłady, spotkania. Zaprosimy Was też na pewno na działanie wyłonione przez nas w trzecim już open callu (więcej informacji w maju!) oraz kolejną odsłonę sceny artystycznej w Muzeum Architektury we Wrocławiu. A wieczorami będziemy spotykać się, rozmawiać i dobrze bawić na wydarzeniach będących częścią Sceny Towarzyskiej.

Do zobaczenia jesienią. (Nie)obędzie się bez zawodów?

Organizator: Wrocławska Fundacja Filmowa

Współorganizatorzy: Kino Nowe Horyzonty, Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki